Miło Cię widzieć!
Czy masz ukończone 18 lat?
Mało kto zdaje sobie sprawę z różnorodności dostępnych stylów wina chilijskiego. Chile postrzega się albo przez pryzmat codziennych win zalegających na półkach supermarketów, albo dostrzega się tylko topowy, znany w całym świecie fine wine. To krzywdzące dla tego kraju, ponieważ mnogość terroir i warunków atmosferycznych sprawia, że odkrywanie wina w Chile może nie mieć końca.
(więcej informacji o winiarskim kraju Chile i regionach)
Chile to kraj o bardzo charakterystycznym kształcie. Wyjątkowo długi i wąski, ciągnie się przez kilka stref klimatycznych, od wyjątkowo suchej pustyni po mroźne rejony na samym południu. Logika podpowiada podział kraju na zróżnicowane strefy upraw właśnie według tej osi, ale Chile ma do zaproponowania jeszcze nieco więcej. Rozciągłość równoleżnikowa tego kraju to około 500 kilometrów w najszerszym punkcie (w najwęższym ledwie 90), ale nawet na takim obszarze występują zasadnicze różnice pomiędzy poszczególnymi siedliskami. Ze względu na ukształtowanie terenu Chile podzielono wszerz na trzy strefy: położoną najbliżej Andów i korzystającą z chłodnego powietrza górskiego, ciepłą, śródlądową strefę położoną pomiędzy dwoma pasmami górskimi i trzecią, położoną najbliżej chłodnego Pacyfiku, którą chłodzi dodatkowo wysokość nad poziomem morza panująca na stokach zlokalizowanego tu pasma górskiego.
W połączeniu z klasycznym podziałem na znane strefy typu Aconcagua czy Dolina Centralna, podpowiada nam to nieco kierunki odpowiednie do poszukiwania danego stylu wina. I tak: wina świeże, mineralne, oparte na aromatach cytrusów i ziół znajdziemy w chłodnych miejscach, a w Chile to przede wszystkim słynne doliny Casablanca, Leyda i San Antonio. Winogrona rosnące w tych regionach korzystają z chłodnego powietrza znad Pacyfiku, którego wpływ jest tym wyższy, im mniej zasłonięte górami są dane uprawy. Nad winnice napływa wtedy najwięcej chłodnego powietrza, które, obniżając siłą rzeczy temperaturę, wydłuża okres dojrzewania, prowadząc do powstawania win świeżych i aromatycznych. W miejscach, gdy wzniesienia blokują napływ zimnego powietrza, winogrona najczęściej sadzi się na wysokościach, aby skorzystać z panujących tam niższych temperatur i osiągnąć podobny efekt. Jeśli poszukujecie win opartych na świeżej kwasowości, nutach cytrusów takich jak limonka, cytryna, agrest, grejpfrut czy pomarańcza, które ponadto cechują się mineralnością oraz aromatami ziół, a w zależności od odmiany także trawą lub bukszpanem, warto próbować win z tych regionów, w szczególności opartych na szczepach sauvignon blanc czy chardonnay. Wielu producentów osiąga także fantastyczne rezultaty pracując z rieslingiem, który zazwyczaj będzie się prezentował jako świeży, mineralny, oparty na nutach jabłek, gruszek i kwiatów. Coquimbo i Aconcagua to jednak nie tylko szczepy białe. Występują tu też nasadzenia szczepów czerwonych, z których warto wymienić przede wszystkim pinot noir i syrah. Oba doskonale czują się w tych warunkach i dają owoce zdolne stworzyć wina naśladujące najlepsze europejskie odpowiedniki. Oba szczepy pokazują profil pełen dojrzałych owoców, ale wciąż chrupkich i świeżych, pozbawionych nawet śladu przegotowania, a każdy z nich ma też własne spektrum około owocowych aromatów, głównie wiśnie, czereśnie, dla syraha często ciemniejsze jeżyny, a dla pinota lżejsze maliny i truskawki, którymi urzeka miłośników wina. Syrah pokazuje charakterystyczny aromat pieprzu i ziół, często odnaleźć w nim można leśne, stajenne lub nawet zwierzęce nuty. Pinot noir to z kolei dużo ziemistości, chłodu i ziół. Ponadto wszędzie, gdy w chłodnym klimacie obok siebie rosną chardonnay i pinot noir, próbuje się z nich robić wina musujące, najczęściej przy użyciu metody klasycznej. Region Casablanca ma szczególne zasługi w tym zakresie, lokalne wina musujące prezentują piękny cytrusowy profil wsparty charakterystycznymi dla takiego stylu nutami tostowymi i drożdżowymi.
Na południe od chłodniejszych regionów, które właśnie wymieniliśmy, znajdziemy dużą Dolinę Centralną. Składa się ona z czterech stref: Maipo, Rapel, Curico i Maule, a Rapel dodatkowo dzieli się na mniejsze regiony Colchagua i Cachapoal, które częściej niż samo Rapel pojawia się na etykietach. Dolina Centralna jest bardzo niejednorodna, ponieważ rozciąga się od Andów, przez ciepłe doliny, aż po chłodne wybrzeże. W pewnym uproszczeniu możemy powiedzieć, że w najchłodniejszych miejscach tej strefy panują najlepsze warunki dla białych winogron (głównie chardonnay i sauvignon blanc, które najczęściej prezentują dość miękki profil, w którym w zależności od odmiany nie brakuje nut jabłek, gruszek, cytryny, limonki, agrest, grejpfruta oraz aromatów pochodzących z dojrzewania w dębie, takich jak wanilia, cynamon, ale też masło), uprawy położone w najcieplejszych miejscach zazwyczaj produkują owoce przeznaczone na codzienne wina, a w miejscach, gdzie ciepło balansuje się z chłodem, panują najlepsze warunki dla powstawania jakościowych win. Dwie z nich, Apalta i Los Lingues w regionie Colchagua oraz Licanten w Curico doczekało się własnej, najwyższej w kraju klasyfikacji dla swoich win, które od dawna odznaczały się niepowtarzalną jakością. Oprócz tych trzech stref, do tej samej klasyfikacji dopuszczono region Lo Abarca w dolinie San Antonio.
Dolina Centralna w Chile słynie z win czerwonych. Największą powierzchnię upraw zajmują merlot i cabernet sauvignon, ale to carmenere jest znakiem rozpoznawczym w Chile. Te trzy szczepy pochodzą z Bordeaux i mimo wielu różnic, łączy je potencjał do tworzenia wielkiej klasy win oraz wycinek profilu aromatycznego, oparty na nutach ziół, przypraw i czasem zielonej papryki, których aromaty w winie zawdzięczamy związkom zwanym metapirazynami. Czerwone wina z Doliny Centralnej to w związku z tym intensywny aromat owocowy, z których większość to nuty ciemnych owoców takich jak śliwki, jeżyny, a nawet jagody. Nie brakuje też nieco świeższych nut wiśni lub czereśni, ale raczej pozostajemy po ciemnej i dojrzałej stronie. Wspomniane wcześniej nuty ziół i przypraw to znak charakterystyczny lokalnych win, dobre carmenere pachnie też pieprzem, skórą i tytoniem i to niekoniecznie dopiero wtedy, gdy osiągnie pełną dojrzałość. Większość win dojrzewa także w beczkach przed wypuszczeniem na rynek. Jeśli beczka jest nowa, doda winu dużo aromatów wanilii, tostu i cynamonu, a starsze beczki pozwalają nieco utlenić wino, nie dodając mu dużo ze swojego charakteru. Tanina zawsze będzie wyraźna, ale gładka, kwasowość za to może wydawać się na niskim poziomie, ale zazwyczaj będzie wyżej niż średnia. Przy takiej masie win, dojrzałości, intensywności oraz wysokim alkoholu, niezbędny balans pozwala zachować właśnie kwasowość. Dlatego zazwyczaj najlepsze wina pochodzą z miejsc, w których winogrona mogą liczyć na nieco orzeźwienia.
Winiarskie południe Chile tworzą regiony Itata, Bio-Bio i Maule. Najważniejsze z punktu widzenia historycznego, ponieważ to tutaj lądowali pierwsi europejscy osadnicy, przywożąc ze sobą sadzonki krzewów winorośli. Wciąż występującą tu stare nasadzenia odmiany pais, z których rzemieślniczy winemakerzy tworzą indywidualne wina. Ta część Chile znana jest z dużej ilości starych krzewów. Małe i intensywne owoce rosnące na takich krzewach przekładają się na skoncentrowany charakter wina. Lokalni winiarze łączą się w inicjatywy mające na celu ochronę tego dziedzictwa i pokazania niezwykłej jakości win, jakie mogą powstać z owoców rosnących na takich krzewach. Obok pais najważniejsze odmiany tej części kraju to sauvignon blanc i chardonnay dla białych oraz pinot noir, cabernet sauvignon i syrah dla czerwonych. Świeży charakter owocowy, wyczuwalna mineralność, mniej słońca i więcej chłodu to charakterystyczne cechy tych win. Jeśli szukacie soczystych i mocno dojrzałych merlotów, pozostańcie w Dolinie Centralnej. Południe Chile to region dla poszukujących wyrazistości, transparentności i świeżości w swoich winach. Południe Doliny Malleco to też dość znane miejsce dla muscatów. W panujących tu warunkach powstają wina niezwykle aromatyczne, w których udaje się zachować odpowiedni poziom kwasowości, co dla winogron z rodziny muscatów wcale nie jest oczywiste. Cytrusy, mandarynki, kwiaty, earl grey i bergamotka, czyli wszystko, co fani muscatów lubią czuć w swoim kieliszku, Malleco oferuje im z przyjemnością.
