Alazja - region winiarski we Francji - charakterystyka

Region winiarski Alzacja - leży na granicy francusko-niemieckiej, w regionie wschodniej Francji. Ze względu na swoją historię polityczną, gdy kilkukrotnie zmieniał przynależność państwową (historyczna Alzacja obejmowała także obszar wokół Belfort), jest dziś mieszanką wpływów francuskich i niemieckich, która znajduje swój wydźwięk także w lokalnym winie.

Region Alzacji leży na unikatowej mieszance ziemi - występuje tu przynajmniej kilkanaście różnych typów gleb. Alzacja to głównie wina białe, przeważnie jednoodmianowe, ale znajdziemy tu też specyficzne blendy. Ten region Francji znajduje się w zachodnio-północnej Francji pomiędzy górskim pasmem Wogezów i rzeką Ren. I góry, i rzeka w znacznym stopniu wpływają na lokalne warunki pogodowe.

Uważa się, że najpiękniejsze miasto Alzacji to Colmar.

Colmar jest uroczym miastem o bogatej historii i architekturze, które zachwyca turystów swoim urokliwym, średniowiecznym centrum. Starówka Colmaru jest znana ze swoich kolorowych, drewnianych domków, wąskich uliczek, kamiennych mostów i urokliwych kanałów przypominających atmosferę weneckiego miasteczka. Zabytki takie jak Maison des Têtes (Dom Głów), Kościół Saint-Martin czy Kościół Dominikanów dodają uroku temu miastu.

Region Alzacji ma ogólnie chłodny klimat kontynentalny

Ogólnie w Alzacji panuje chłodny klimat kontynentalny. Położone jednak po jego zachodniej stronie góry oddzielają region od jakichkolwiek wpływów morskich i oceanicznych z zachodu. Tworzą tak zwany rain shadow; sprawiają, że chmury zatrzymują się po zachodniej stronie pasma górskiego, przez co po drugiej stronie, w Alzacji, jest bardzo słonecznie i sucho. Dla umieszczenia tego w szerszej perspektywie warto powiedzieć, że jedynym bardziej suchym regionem we Francji jest południowe Roussillon. Rzeka z kolei magazynuje ciepło i oddaje je jesienią, przedłużając w ten sposób okres dojrzewania.

Alzacja to blisko 90% białe odmiany

Alzację porasta około 15 tysięcy hektarów winorośli, z czego blisko 90% to białe odmiany. Najlepsze siedliska to te na wschodnich stokach gór, leżą na wysokościach między 200 a 400 metrów nad poziomem morza. Im bliżej rzeki, tym więcej upraw przeznaczonych na wina codzienne i musujące. To duże uproszczenie, ponieważ tym, co Alzację wyróżnia, jest niezwykle złożona i skomplikowana mieszanka gleb, która wpływa na urozmaicony charakter win powstających w regionie. Miliony lat ewolucji tutejszych ziem, erozja skał, mieszanie się pozostałości po dnach morskich i dolinach rzecznych, przykrytych dziesiątkami skał osadowych. W okolicy znajdziecie w związku z tym bogate w związki mineralne skały granitowe, gleby wapienne, wulkaniczne, łupki i piaskowce, żeby wymienić tylko część.

Alzackie wina powstają na trzech poziomach apelacyjnych. Alsace AOC i Cremat d’Alsace AOC stanowią największą część produkcji. Trzeci poziom, AOC Grands Crus, obejmuje 51 sklasyfikowanych jako grand cru winnic (z których każda jest osobną apelacją AOC) i produkuje tylko około 5% wina całego regionu. Poszczególne miejsca produkujące winogrona o wyjątkowej jakości i w unikatowym stylu oznaczone są jako lieux-dits i ich nazwy mogą pojawiać się na etykietach. Działki klasy grand cru położone są zazwyczaj na wyższych wysokościach i choć łączy je najwyższa jakość produkowanych owoców, dzieli mnóstwo różnic stylistycznych. Cztery odmiany winogron są dopuszczone do produkcji win w apelacji AOC Grands Crus. Są to riesling, pinot gris, muscat i gewurztraminer. Powstają z nich tylko wina jednoodmianowe i pochodzące z jednego tylko siedliska. Zdarzają się jednak wyjątki. Ze szczepu sylvaner powstaje wino Grand Cru Zotzenberg, a w Altenberg de Bergheim i Kaefferkopf dopuszczone są określone mieszanki winogron. Od 1972 roku wszystkie Alzackie wina muszą być butelkowane w miejscu pochodzenia i trafiać na rynek w charakterystycznych wysokich butelkach. Czerwone wina i musujące butelkowane są w bardziej popularnych butelkach burgundzkich. W Alzacji uprawia się łącznie 7 białych odmian plus czerwony pinot noir. Dla wielu z białych winogron Alzacja jest jedynym francuskim domem. Wina powstają zazwyczaj z jednej odmiany, której nazwa pojawia się na etykiecie. Zazwyczaj nie korzysta się z typowych beczek - charakterystyczne dla Alzacje są duże dębowe foudres, wielokrotnie wykorzystywane, które nie dodają swojego aromatu fermentującym winom.

Za cztery szlachetne winogrona Alzacji uważa się:

  • riesling,

  • pinot gris,

  • muscata,

  • gewurztraminer.

Król regionu Francji Alzacja - Riesling

Riesling to król tego regionu. Około 20% upraw przypada właśnie na ten szczep i powstają tu jedne z najlepszych na świecie interpretacje tej odmiany. W winach ze szczepu riesling świetnie odbija się charakter siedliska, w którym rosły winogrona. Rieslingi z łatwością nabierają mineralnego charakteru terroir, a dzięki występującym w regionie dużym dziennym amplitudom temperatur prezentują cały bukiet aromatów od świeżych cytrusów, przez kwiaty, aż po dojrzałe owoce pestkowe. Zachowują przy tym swoją świeżość i chrupkość. Świetnie łączą się z lokalną kuchnią, warto też zachować je na lata w piwnicy - mają niezwykły potencjał do starzenia.

Gewerztraminer - balansujący na granicy wytrawności i delikatnej słodyczy

Gewurztraminer wyjątkowo dobrze czuje się w Alzacji, a najlepsze rezultaty daje na gliniastych glebach w podregionie Haut-Rhin. To szczep o mniejszej od rieslinga kwasowości, zazwyczaj balansuje na granicy wytrawności i delikatnej słodyczy i pociąga bukietem pełnym płatków róży, owoców lychee, brzoskwini i przypraw. Jeśli wolicie gewurztraminera o świeższym wyrazie, wybierzcie raczej wino z gleb wapiennych.

Muscat - szlachetna odmiana

Muscat występuję w Alzacji w dwóch odmianach: muscat ottonel i muscat blanc a petits grains. Choć zaliczany jest do szlachetnych odmian, zajmuje raptem 2% upraw regionu. Najlepsze egzemplarze są wytrawne, mają charakterystyczny dla muscatu intensywny bukiet, często występują jako mieszanki obu odmian.

Pinot gris to wina pełne i bogate, zupełnie inny od pinot grigio

Pinot gris daje w Alzacji wina pełne, bogate, intensywne. Są zupełnie inne od włoskich interpretacji tego szczepu, znanych jako pinot grigio. Pachnie dojrzałymi owocami, miodem, ma charakterystyczną dymną nutę. Potrafi być wręcz gęste na podniebieniu. Bardzo dobrze rozwija się w butelce, szczególnie duży potencjał do dojrzewania mają wina z siedlisk klasy grand cru.

Pinot blanc - świetne do produkcji win codziennych i musujących

Kolejna biała odmiana regionu to pinot blanc. Długo uważany był za pomniejsze winogrono, świetne do produkcji win codziennych i musujących. Jednak przy uważnym prowadzeniu winorośli i ograniczeniu wydajności, można osiągać z niego naprawdę bardzo porządne rezultaty. Jest znacznie łagodniejszy niż riesling i gewurztraminer, świetnie łączy się z miejscową kuchnią. Lokalne prawo pozwala na mieszanie go ze szczepem auxerrois i oznaczanie takiego wina wciąż jako jednoodmianowe. Clevner na etykiecie oznaczać za to będzie 100% pinot blanc. Auxerrois i silvaner, poza kilkoma szlachetnymi wyjątkami, produkują raczej codzienne wina albo składają się na różne lokalne mieszanki. Wiele z nich trafia też do win musujących.

W regionie rośnie też chardonnay, ale jedyną apelacją, która może korzystać z tego winogrona, jest Cremant d’Alsace. Pinot noir - rzadko osiągał tu spektakularne rezultaty, ale zmienia się to wraz z ociepleniem klimatu. Łatwiej o osiągnięcie pełnej dojrzałości, winiarze zwrócili też w ostatnich latach większą uwagę na ten jedyny dopuszczony w Alzacji czerwony szczep. Często występuje w winach musujących, wina spokojne z tego szczepu to zazwyczaj mocno owocowy charakter, świeżość i lekkość - raczej nie znajdziecie tu burgundzkiej głębi i magii. Inne oznaczenia, jakie można znaleźć na etykietach, to Edelzwicker i Gentil. Oba oznaczają wina będące mieszankami szczepów. Pierwszy z nim jest uważany za bardziej nobliwy; w jego skład musi wchodzić przynajmniej 50% winogron odmian szlachetnych. W Alzacji powstają też wyjątkowej jakości wina słodkie. Oznaczone są jako Vendanges Tardives, co oznacza późne zbiory i Selection de Grains Nobles - te powstają z pojedynczych, wyselekcjonowanych gron. Oba style win zarezerwowane są dla roczników wyjątkowej klasy i jakości, mogą powstawać tylko ze szlachetnych odmian. Oba słodkie style odznaczają się wyjątkowym potencjałem do starzenia.