Dolina Vipavy - region winiarski w Słowenii - charakterystyka

      Dolina Vipavy to jeden z regionów winiarskich Słowenii. Znajduje się u stóp wapiennego płaskowyżu Kras, zaraz na północ od włoskiego miasta Triest. W ostatnich latach stał się jednym z najpopularniejszych regionów kraju.

      Dolina znajduje się w regionie Primorska w zachodniej części Słowenii. Region pagórkowaty, dość pofałdowany. Wysokość nad poziomem morza sięga tu około 300 metrów. Znajduje się między górzystymi partiami bardziej na północ a płaskim lądem rozciągającym się w stronę morza. W tak ukształtowanym terenie znajdziemy mnóstwo zróżnicowanych siedlisk i mikroklimatów. Kraina Primorska leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego, który przybiera bardziej kontynentalny wyraz na północy regionu. Większa tu dzienna amplituda temperatur niż na łagodzonym przez morze południu. Ten niejednorodny charakter przekłada się na mnogość terroir, które dają znajdują odzwierciedlenie w powstających tu winach. Na zachodzie, bliżej włoskiej granicy, znajdziemy wiele win białych inspirowanych stylem słynnego winiarskiego sąsiada, natomiast kontynentalne doliny charakteryzujące się dużą dzienną amplitudą temperatur to raczej solidne i dobrze zbudowane wina czerwone.

      Najbardziej znane czerwone szczepy to popularny skład z Bordeaux: cabernet franc, cabernet sauvignon i merlot. Z racji bliskiego sąsiedztwa z Włochami nie brakuje tu włoskich odmian. Bardzo popularna w regionie jest piemoncka barbera, ale znajdziemy tu też niemało świetnych win ze szczepu pinot noir.

      Większość regionu zajmują jednak uprawy białych winorośli, wśród których najpopularniejsze są te aromatyczne. Sauvignon blanc, welschriesling (znany tutaj jako laski riesling), trochę delikatniejsze pinot blanc oraz dużo szczepów lokalnych, na których opiera się charakter regionu. Zelen, pinella, ribolla to szczepy o największym areale upraw. Zelen nie występuje nigdzie indziej, w Primorskiej krainie powstają z niego wina świeże, o wyróżniającym go ziołowym aromacie. Wielu producentów, aby dodać mu innego charakteru, decyduje się na starzenie wina w beczce lub na osadzie drożdżowym. Pinella pochodzi z Veneto i tylko w tej części świata znajdziemy jej uprawy. Jest winogronem dość uniwersalnym; powstaje z niej całe spektrum wina, włączając w to wersje musujące i półsłodkie. Jej znaki rozpoznawcze to aromat jaśminu i podniesiona kwasowość. Ribolla, choć jej uprawy tez raczej nie wykraczają poza pogranicze włosko-słoweńskie, zrobiła chyba największa karierę. Swoją popularność zawdzięcza kilku kultowym producentom, którzy osiągają z niej unikatowe wina. Wysoka kwasowość, nuty cytrusów, ale też dojrzałych brzoskwiń to jej cechy charakterystyczne. Welschriesling, pinello i zelen to składniki blendów dwóch popularnych win z Vipavy: półwytrawnego Vrtovcana i mineralnego Vipaveca.